Yirmilik dişler, genellikle 20 yaş dişleri olarak da bilinen, çenenin en gerisinde çıkan yetişkin dişleridir. Çenenin arka kısmında yer alan 20’lik dişler çene kemiğinde kendisine yer bulamadığında gerekli yerden çıkamaz ve çoğu kişide ağrı, apse, kist oluşumu ve ağız açamama gibi rahatsızlıklara yol açabilir.
20’lik Diş Neden Geç Çıkar?
20’lik dişler, adı 20’lik diş olmasına rağmen 20 yaşında çıkmayabilirler. Bazı bireylerde 20 yaş öncesi, bazı bireylerde ise 20’lerin sonlarında hatta daha da geç çıktığı görülebilmektedir. Bu durumlar, kişilerin doğuştan getirdiği genetik bir sorun, çene kemiğinin yeterince büyüyüp gelişememesi veya diğer bazı sağlık sorunları nedeniyle bireylerde gözlenebilir.
20’lik dişlerin geç çıkmasının nedenlerinden bazıları şunlardır:
- Genetikten getirilmiş bir durum: Bazı kişilerde genetik olarak 20’lik dişlerinin çıkması durumu görülebilir. Bu durum genetik aktarım kaynaklı olduğu için dişlerin çıkış sürecii diğer bireylere kıyasla biraz daha uzun olabilir.
- Sağlık sorunları: Bazı sağlık sorunları, 20’lik dişlerin çıkma süresini geciktirebilir. Örneğin, aşırı kilo, hormonal bozukluklar, bireyin yetersiz beslenmesi veya çene kemiği yapısında oluşan sorunlar dişlerin çıkmasını geciktirebilir. Bununla birlikte Büyüme-Gelişmenin yetersiz olduğu bireylerde çene kemiğinin yeterli oranda büyümemesi de bir nedendir.
- Stres: Bireylerin yaşamlarını sürdürdükleri ortamlardaki stres seviyesi, bireyin yaşamını olumsuz yönde etkilediği gibi 20’lik dişlerin çıkma sürecinde de gecikmelere sebebiyet verebilir
- İlaçlar: Bireylerin farklı hastalıklar nedeniyle dahi olsa kullandığı medikal ilaçlar 20’lik dişlerin çıkmasının gecikmesinde negatif bir yönde etkili görülmüştür.
Eğer 20’lik dişlerin çıkış süreci normal süreden daha uzun sürdüyse veya dişleriniz hala çıkmamışsa, diş hekiminize danışın. Diş hekimi bireyin sağlık durumunu değerlendirerek gerekli önlemleri alır ve dişlerin çıkış sürecini hızlandırmak için gerekli tedavi yöntemlerini belirler ve uygular.
20’lik Dişin Çıktığı Nasıl Anlaşılır?
Ağrı: 20’lik dişlerin çıkışı sırasında bireylerin ağız ve çene bölgesinde ağrı hissetmeleri normaldir. Bu ağrılar genellikle geçici olur ve diş çıkınca azalır.
Sıkıştırılmış diş: 20’lik dişlerin çıkışı sırasında dişlerin, bireylerin çenesinin sıkıştırılmış gibi görünmesi normaldir. Bu sıkıştırılmış görünüm, dişin çıkışının yaklaştığının belirtisidir.
Diş çıkışının görülmesi: Çene kemiğinin en arkasında yer alan bu dişler, çıkmadan önce çene ardı diş etinde şişkinlik, kızarıklık ve ağrı gibi belirtiler gösterir. Çene kemiğinde yeterli alan mevcut ise diş çenenin en arkasında yerini alır.
20’lik Dişler Kaç Yaşında Çıkar?
20’lik dişler, yani çenenin en arka kısmında bulunan dişler genellikle 17-21 yaş arası bireylerde çıkar. Ancak bu yaş aralığı her birey için farklılık gösterebilir. Bazı bireylerin bu dişleri daha erken, bazılarının ise daha geç çıkarabilir. Diş çıkışının zamanı genetik yatkınlık, beslenme, sağlık ve büyüme-gelişme durumu gibi faktörlere göre değişkenlik gösterir.
Diş çıkışının zamanı hakkında endişe etmenize gerek yoktur. Eğer diş çıkışı sırasında aşırı ağrı, şişlik veya diş etlerinde kanama görülüyorsa, diş hekiminize görünmeniz gerekir. Ancak, diş çıkışı sırasında normal olarak görülen belirtiler (ağrı, kızarıklık, şişme ve sıkıştırılmış diş hissi gibi) varsa, endişe etmenize gerek yoktur.
20’lik Diş Hangi Durumlarda Çekilir?
20’lik dişler, genellikle doğal olarak çıkar ve çekilme ihtiyacı duyulmaz. Ancak bazı durumlarda, 20’lik dişlerin çekilmesi gerekebilir. Örneğin:
Dişlerin çürüklüğü: 20’lik dişler, çürük oluşumu veya diş etlerinde aşırı şişlik, ağrı, kanama gibi durumlar görülüyorsa çekilmesi gerekir.
Diş eti hastalıkları: Diş eti hastalıkları, dişlerin sağlıklı bir şekilde çene kemiğine tutunamamasına neden olabilir. Bu durumda da dişler çekilebilir.
Ortodontik tedavi: Eğer bireyde dişlerin çıkışı sırasında bir problem varsa yada çene kemiğinde yeterli alanın bulunmaması kaynaklı diş diziliminin bozulması ve bozulma sonrası oluşabilecek çiğneme problemleri, estetik görünümde bozukluk ve dişlerin sıkışması sonucu diğer dişlerde oluşabilecek çürük gibi durumlar söz konusu olduğunda ortodontik tedavi (dişlerin düzgün hale getirilmesi) gerekebilir. Bu tedavi sırasında 20’lik dişler çekilebilir.
Yetersiz fırçalama / Fırçalama zorluğu: 20’lik diş çenenin en gerisinde olduğundan diş ve diş çevresine fırçanın ulaşması zordur. Bu durum ise yeterli temizliğin sağlanamamasına ve dişin kendisinde veya ikinci azı dişte çürümeye neden olur.
Kistler ve benekler: Eğer 20’lik dişlerin çıkışı sırasında diş etlerinde kistler veya benekler oluşursa, bu durumda dişler çekilebilir.
Bunlara bağlı olarak bir sorun olduğunu düşünüyorsanız, bir hekime görünmeniz gerekir. Diş hekimi dişlerinizin durumunu değerlendirerek, gerekli tedavinin ne olacağını size söyleyecektir.
20’lik Diş Nasıl Çekilir?
Diş hekimi, dişi çekmek için birçok yöntem kullanabilir. Öncelikle, ön muayene gerçekleştirir, sonrasında ise çene filmi çekilerek 20’lik dişin konumu, duruşu ve ilerleyiş yönü belirlenerek nasıl bir tedavi uygulanacağına karar verilir. Daha sonrasında ise dişin çıkış noktası uyuşturulur veya dişin çekileceği bölgeye iğne vurulabilir. Lokal bir anestezi uygulanır. Anestezi, ağrıyı azaltmak için kullanılır ve diş çekimi sırasında ağrı hissetmenizi önler.
Dişin etrafındaki kemik ve diş etleri de mümkün olduğunca az zarar görmek üzere korunur. Bu nedenle, diş hekimi dişi çekmek için farklı birçok teknik kullanabilir.
Diş çekimi sırasında, diş hekimi dişin tüm parçalarını çıkarır. Çekilen dişin olduğu bölge temizlenir ve kanama durması için uygun tedavi yapılır.
20’lik Diş Çekildikten Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler
Diş hekiminiz size diş çekimi sonrası yapmanız gereken önlemler hakkında bilgi verecektir. Bu önlemler, ağrı ve şişliğin azaltılması ve iyileşme sürecinin hızlandırılması için yapılır. Aşağıda diş çekimi sonrası dikkat edilmesi gereken bazı hususlar yer almaktadır:
Ağrı kesiciler: Diş çekimi sonrasında ağrı oluşabilir. Bu nedenle, diş hekiminiz size ağrı kesici ilaçlar reçete edebilir. Bu ilaçlar ağrıyı azaltır ve iyileşme sürecini kolaylaştırır. Herhangi bir ilaca karşı alerjiniz varsa diş hekiminizi mutlaka bilgilendiriniz.
Şişlik azaltıcı ilaçlar: Diş çekimi sonrasında ağız içinde şişlik oluşabilir. Bu nedenle, diş hekiminiz iyileşme sürecini hızlandırmak ve şişliği azaltmak için size ilaç kullanmanız gerektiğini söyleyebilir.
Özel bir diyet: Diş çekimi sonrasında, diş hekiminiz size sert yiyeceklerden uzak durmanızı ve ağız içinde yumuşak yiyecekler yemeyi önerebilir. Bu, diş etlerinin iyileşmesini hızlandırır ve ağrıyı azaltır.
Ağız hijyeni: Diş çekimi sonrasında ağız hijyenine ekstra özen göstermeniz gerekmektedir. Diş etlerinin iyileşmesini hızlandırmak ve enfeksiyon riskini azaltmak için dişlerinizi fırçalayın ve ağızda biriken tükürüğü sürekli olarak tükürün. Alkol veya sigara tüketen kişilerin tedavi sonrası 1 haftalık süreçte sigara ve alkol kullanmamaları gerekmektedir.
Ağız içinde rahatlık: Diş çekimi sonrasında ağız içinde rahatlık sağlamaya çalışın. Örneğin, yumuşak yastıklar kullanarak yatın ve ağız içinde aşırı hareketlerden kaçının.
Diş hekimine danışın: Eğer diş çekimi sonrasında ağrı veya şişlik devam ederse veya diş çekimi sonrasında herhangi bir sorunla karşılaşırsanız, diş hekiminize danışabilirsiniz.
